Maquenque

Dit 51.000 hectare tellende natuurreservaat ligt in het noorden van Costa Rica en is van essentieel belang voor de verbinding tussen diverse grote nationale parken in Costa Rica en Nicaragua en daarmee ook van belang in de gehele centraal-Amerikaanse wildcorridor voor bijvoorbeeld trekvogels. Het gebied is om deze reden sinds 2005 een natuurreservaat. Wat strengere regelgeving met zich mee brengt omtrent de productie van landbouwproducten en daarom minder interessant is geworden voor de lokale bevolking. Met het wegvloeien van werk in de regio liet een totale leegloop niet lang op zich wachten. De constante neerslag in het gebied en de tropische temperaturen het gehele jaar door maken het gebied ideaal om te herbebossen.

Het landschap wordt gekenmerkt door heuvels en waterrijk zoals lagunes, moerassen en mangroven. In Costa Rica heeft net als in de rest van de wereld een kaalslag plaatsgevonden in de jaren 70 en 80. Land werd vrijgemaakt voor landbouw en veeteelt om werkgelegenheid te creëren. Geluk bij een ongeluk was dat toen de hardste soorten niet zijn gekapt omdat er simpelweg de middelen niet voor waren. Hierdoor zijn vele amandel bomen (Dipteryx panamensis) blijven staan. Juist deze oude amandel bomen bleken van essentieel belang voor de meest iconische en bedreigde vogel van het gebied, de groene ara.

Door het wegtrekken van de lokale bevolking bleven ook moderne voorzieningen achterwegen, zoals een goed stroomnetwerk of internet, zelfs de ontwikkeling van het mobiele netwerk is nooit gerealiseerd. Verder is het gebied moeilijk bereikbaar over de weg wat economische activiteiten lastig maakt en met als gevolg landeigenaren die geen heil meer zien in hun grond en het massaal te koop zetten. Momenteel zijn er diverse stichtingen en andere natuurbeschermers in het maquenque gebied actief met het opkopen van bos om zo de toekomst van dit zeer diverse gebied veilig te stellen. Wat echter overblijft zijn de gekapte percelen die voor deze beschermers geen prioriteit hebben. Maar voor ons des te meer, reden om ze te herbebossen en zo de beschermde bossen aan een te sluiten.

Dit nationale park is onderdeel van de 900km lange bergketen, Cordillera Central, en wordt gedomineerd door verschillende vulkanen zoals de : Platanar (2183m). Het park, ook wel nationaal park van water genoemd, is het huis van een nevelwoud en talloze valleien met nog meer watervallen. In dit gebied worden nog steeds nieuwe soorten ontdekt zoals orchideeën, maar ook kikkers gevonden die men dacht waren uitgestorven. De grote hoeveelheid bronnen in het gebied produceert het water wat de vele waterturbines laat draaien die vrijwel alle stroom voor de regio produceren. Omdat in de lager gelegen ‘llanura’ veel chemische bestrijdingsmiddelen door monoculturen zoals de ananas wordt gebruikt, worden deze bronnen steeds belangrijker voor de lokale bevolking omdat de plaatselijke bronnen nabij deze monoculturen al reeds vervuilt zijn door landbouwgif. Door op strategische locaties te herbebossen kunnen we meehelpen aan de zuivere drinkwatervoorziening van deze lager gelegen gebieden.

Juan Castro Blanco